Hiến máu nhân đạo từ trước đến nay luôn là một nghĩa cử cao đẹp nhằm cứu giúp những người đang cần truyền máu. Tuy nhiên, nhiều người lại không biết rằng hiến máu không những vô hại mà nó còn mang lại những tác dụng thần kì cho sức khỏe của người hiến. Hãy cùng Y Khoa Blog tìm hiểu qua bài viết dưới đây để có góc nhìn chung về hiến máu cũng như các tác dụng của nó nhé.
Hiến máu là gì?
Máu là một dược phẩm quí mà cho đến nay chưa có chất thay thế hoàn toàn chức năng của nó. Vì vậy, nguồn máu sử dụng cho việc cấp cứu và điều trị bệnh nhân vẫn hoàn toàn từ nguồn người hiến máu.
Theo ước tính của WHO, hiện nay nhu cầu sử dụng máu của Việt Nam là khoảng 1.600.000 đơn vị máu. Mặc dù số lượng máu hàng năm đều tăng nhưng chúng ta vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu về số lượng. Điếu này khiến cho cuộc sống của những người bệnh cần truyền máu bị đe dọa từng ngày. Chính vì thế, hiến máu được xem là một nghĩa cử cao đẹp cho cộng đồng, là việc ý nghĩa thiết thực mà dễ dàng để giúp đỡ người khác.
Hầu hết máu được hiến là hồng cầu. Thành phần máu bao gồm tế bào máu và huyết tương, chúng luôn được đổi mới hàng ngày. Mỗi tế bào máu đều có vòng đời nhất định như hồng cầu là 120 ngày, tiểu cầu là 8-12 ngày và bạch cầu là 4-5 ngày. Mỗi ngày số lượng tế bào máu bị tiêu hủy sinh lý do tới giới hạn của vòng đời là khoảng 25-50 ml máu. Lượng máu hiến một lần không quá 9ml/kg (<1/10 lượng máu của cơ thể), tức khoảng 450ml đối với người trưởng thành có cân nặng trung bình. Điều này có nghĩa lượng máu hiến đi là không quá nhiều nhưng đó là món quà vô giá đối với người nhận.
Tác dụng của hiến máu đối với sức khỏe
Được khám sức khỏe và xét nghiệm miễn phí
Trước khi tham gia hiến máu, bạn bắt buộc phải khám toàn diện để đảm bảo tiêu chuẩn về sức khỏe, tuổi tác và cả các điều kiện về thể lực theo giới. Theo đó, bạn sẽ được lấy số đo cân nặng, chiều cao, chỉ số mạch và huyết áp.
Tiếp theo, bạn sẽ được một bác sĩ thăm khám trực tiếp nhằm đảm bảo bạn không mắc các bệnh lý nội khoa nặng khác như suy tim, suy gan, suy thận, thiếu máu mãn tính, bệnh ác tính… Trước khi được sử dụng, máu được hiến phải được xét nghiệm xác định nhóm máu và các bệnh lý truyền nhiễm thông thường. Cuối cùng, nếu bạn được chấp nhận hiến máu chứng tỏ bạn có sức khỏe về mặt cơ bản là bình thường.
Như vậy, mỗi lần đi hiến máu xem như là một cách để biết mình thuộc nhóm máu gì và có cơ hội được khám sức khỏe miễn phí. Bên cạnh đó bác sĩ cũng sẽ giúp bạn phát hiện sớm một số bệnh lý tiềm ẩn nếu có.
Hiến máu có tác dụng kích thích khả năng tạo máu
Tủy xương là cơ quan tạo máu chính, nó sản sinh các tế bào máu mới tương đương với lượng máu bị hủy sinh lý. Khi máu ngoại vi thiếu hụt dưới tác động của cơ chế kích thích tạo máu, tủy xương sẽ tăng sinh gấp 7-8 lần bình thường để tạo ra hồng cầu và các tế bào máu mới. Sau thời gian hiến máu khoảng từ 3-4 tuần các thành phần máu được hồi phục gần như bình thường. Do đó khi hiến máu việc thay đổi một số lượng tế bào máu già cỗi bằng số lượng tế bào máu mới khỏe mạnh có đời sống dài đảm bảo chức năng tốt hơn.
Ngoài ra các kích tố của một số cơ quan nội tiết, tiết ra để kích thích tạo tế bào máu còn có tác dụng cho việc chuyển hóa của cơ thể tốt hơn sau khi hiến máu. Hiến máu thường xuyên còn có thể cải thiện dòng máu lưu thông, giảm tổn thương thành mạch máu và tắc nghẽn động mạch.
Hiến máu có thể cải thiện sức khỏe tim mạch
Một chế độ ăn uống không khoa học có thể làm tăng nồng độ sắt trong máu. Tuy nhiên, cơ thể chỉ có thể hấp thu một lượng sắt hạn chế, dẫn đến tình trạng sắt thừa sẽ tích tụ lại trong tim, gan và tuyến tụy. Tình trạng này sẽ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh xơ gan, suy gan, tổn thương tụy và các tình trạng bất thường về tim mạch như nhịp tim không đều. Trong khi đó, hiến máu thường xuyên có thể giúp bạn duy trì hàm lượng sắt ổn định.
Sự tích tụ sắt dư thừa trong cơ thể có thể gây tổn thương oxy hóa, nguyên nhân chính gây tổn thương mô. Do vậy, hiến máu không chỉ có tác dụng duy trì hàm lượng sắt trong cơ thể mà còn giảm nguy cơ bệnh tim. Các nghiên cứu cho thấy hiến máu có thể ngăn ngừa nguy cơ mắc các bệnh tim mạch lên đến 90%. Ngoài ra, nếu hiến thường xuyên còn có thể giảm tới 88% các cơn đau tim và 33% các bệnh tim mạch nghiêm trọng như đột quỵ
Giảm nguy cơ mắc bệnh gan và ung thư
Cơ chế của hoạt động này dựa trên chuyển hóa sắt. Vì sắt dư thừa trong máu sẽ gây áp lực lên gan, dẫn đến các vấn đề về gan nên hiến máu có tác dụng giúp ổn định hàm lượng sắt trong máu, do vậy làm giảm nguy cơ tổn thương gan. Ngoài ra, tích tụ dư thừa sắt trong gan gây oxy hóa mô gan, tổn thương cơ quan này, trong trường hợp nặng có thể dẫn đến ung thư. Bằng cách hiến máu, hàm lượng sắt tích tụ trong cơ thể sẽ được duy trì ở mức lành mạnh có lợi cho sức khỏe. Nguy cơ bị ung thư gan, phổi, dạ dày, ruột già và cổ họng giảm dần khi tần suất hiến máu tăng lên nhờ giảm lượng sắt dự trữ trong cơ thể.
Hiến máu có tác dụng thần kì giúp giảm cân
Mỗi lần hiến máu cơ thể sẽ tiêu hao khoảng 650 – 700 Kcal. Lượng calo này nhiều hơn lượng calo được đốt cháy khi bạn chạy bộ 30 phút. Điều này có liên quan mật thiết đến cân nặng của cơ thể do lượng calo được hấp thụ một phần lớn vào cơ thể. Vì vậy, hiến máu là một cách có thể hỗ trợ bạn kiểm soát cân nặng.
Tuy nhiên, tác dụng này không nên bị lạm dụng cho mục đích giảm cân vì nó không đảm bảo an toàn cho sức khỏe trong thời gian ngắn. Thời gian hiến máu an toàn nhất là khoảng hai hoặc ba tháng 1 lần và không được nhiều hơn. Mức độ thường xuyên này còn phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, nồng độ hemoglobin và sắt trong máu của từng người. Chúng ta nên tuân thủ quy định này để đảm bảo sức khỏe của cá nhân cũng như của người nhận.
Đem lại sự hạnh phúc cho tâm hồn
Hiến máu không chỉ mang lại những tác dụng tuyệt vời cho sức khỏe mà còn tạo ra ảnh hưởng tích cực cho tinh thần. Mỗi lần hiến máu, bạn có thể giúp đỡ từ ba đến bốn người nhận mà không bị ảnh hưởng gì đến sức khỏe. Máu bạn hiến tặng được chia thành nhiều phần khác nhau tùy theo nhu cầu của bệnh nhân và có thể được dùng bởi những người nhận khác nhau cho các mục đích khác nhau.
Đây cũng là một cách ủng hộ và giúp đỡ tích cực đến các bệnh nhân cần máu- một điều đơn giản chúng ta có thể làm để đóng góp công sức nhỏ bé của mình. Với ý nghĩa và mục đích cao đẹp này, chắc chắn mỗi người hiến máu sẽ đều nhận được món quà vô giá đó là sự hạnh phúc trong tâm hồn.
Trả lời